Người đàn ông đa tài chế tác khèn bè và đàn ta lư
Trong xu hướng phát triển của xã hội hiện đại, nhiều loại hình văn hóa truyền thống đang đứng trước nguy cơ mai một. Ở vùng Ka Tăng, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, ông Pả Hơi là một trong số ít người còn giữ nghề truyền thống. Là một người con của đồng bào Bru Vân Kiều nên Pả Hơi đã thấm nhuần tình yêu với nét đẹp truyền thống với với các loại nhạc cụ. Lúc nào ông cũng giữ bên mình các loại nhạc cụ cơ bản của người Vân Kiều, nhất là khèn bè và đàn ta lư.
Ông Pả Hơi đang chế tạo nhạc cụ truyền thống của đồng bào Vân Kiều đó là khèn bè và đàn tà lư. Ảnh TL. |
Không chỉ học chơi đàn giỏi mà ông Pả Hơi còn chủ động tự tìm tòi, nghiên cứu cách chế tác khèn bè, đàn ta lư và sửa chữa những loại nhạc cụ này. Tất cả các lỗi cơ bản như đứt dây, lỏng sáp, gãy lưỡi gà... của đàn ta lư, thanh âm của khèn bè đều được ông khắc phục một cách tài tình. Vì thế nhiều nghệ nhân trong vùng thường tìm đến nhờ ông sửa nhạc cụ mình đang sử dụng không may bị hư hỏng.
Trong 3 năm trở lại đây, ông Pả Hơi có thể chế tác thành thạo khèn bè và đàn ta lư. Để làm được điều này, ông phải trải qua một quá trình nỗ lực không ngừng. Đặc biệt là đối với khèn bè, một loại nhạc cụ khó sử dụng mà chế tác lại càng khó hơn.
Nguyên liệu tre phải tìm kiếm tận rừng nước bạn Lào. Cây tre làm đàn phải lựa chọn kỹ càng, đạt độ thẳng, đẹp, không quá già cũng không quá non, mang về phơi nhiều nắng rồi nắn, ép cho đạt độ thẳng nhất định. Sáp kết dính phải được làm từ tổ ong ruồi nằm trong lòng đất. Tất cả các loại dụng cụ như búa, đe, mài, dũa... ông đều tự tay chuẩn bị. Các bước làm đàn hoàn toàn thủ công. Công đoạn mài lưỡi gà cho khèn bè được coi là công đoạn khó nhất.
Cây đàn tà lư được chế tác bằng nguyên liệu gỗ, tre, nứa, hợp kim tạo nên những âm thanh đặc sắc làm say đắm lòng người. Ảnh TL. |
Để cho ra đời được chiếc khèn bè đạt chất lượng, có âm thanh trầm bổng, réo rắt, chất chứa đầy cảm xúc, đòi hỏi người làm phải có đôi bàn tay khéo léo, đôi mắt tinh tường và đôi tai thẩm âm nhạy bén. Người chế tác thành công khèn bè phải là người chơi khèn đạt đến độ điêu luyện. Thường thì mất 5 - 7 ngày ông mới chế tác xong một cây khèn bè.
Không những biết chế tác khèn bè và đàn ta lư, Pả Hơi còn có khả năng sử dụng thành thạo các loại nhạc cụ khác như cồng, chiêng và hát dân ca của người Vân Kiều. Là thành viên của Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng thị trấn Lao Bảo từ năm 2020, Pả Hơi tích cực tham gia các hoạt động tại đây. Ông nhiệt tình hướng dẫn kinh nghiệm về hát dân ca và sử dụng nhạc cụ cho các thành viên trong CLB, cùng mọi người tham gia biểu diễn tại các sự kiện văn hóa tại địa phương. Đây là điều kiện để ông giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sử dụng, chế tác nhạc cụ.
Các nghệ nhân trong thị trấn cũng như ở các xã Hướng Việt, Hướng Sơn, Hướng Phùng... thường tìm đến nhà Pả Hơi để học hỏi kỹ năng sử dụng cũng như chế tác nhạc cụ và mua khèn về chơi. Sau giờ lao động hoặc lúc nông nhàn họ lại tập trung ở nhà Pả Hơi để cùng nhau đàn hát, giao lưu, học hỏi lẫn nhau./.
Tin liên quan
Tin mới hơn
Khai mạc Lễ hội sen Đồng Tháp lần thứ 2 năm 2024
11:26 | 17/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Nút rối tháng tư
10:42 | 17/05/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Độc đáo nghề làm thúng chai Phú Mỹ
10:40 | 17/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Miền đất tổ
09:22 | 16/05/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Thăm nghĩa trang liệt sĩ
09:21 | 16/05/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Phác hoạ về người lính
09:20 | 16/05/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Tin khác
Một gia đình có 3 đời gắn bó với nghề bốc thuốc đông y
14:03 | 15/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Thành phố hoa phượng đỏ
09:57 | 13/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Khai quật đợt 2 phế tích Đại Hữu
08:26 | 11/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Bảo vệ và phát huy giá trị Quần đảo Cát Bà gắn với di sản thế giới Vịnh Hạ Long
10:09 | 10/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Khai mạc Lễ hội Tình yêu năm 2024
13:04 | 09/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Khánh Hoà: Triển lãm 100 hình ảnh và 600 cuốn sách nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ
15:08 | 06/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Hà Nội: Thêm 2 di tích lịch sử được xếp hạng cấp thành phố tại huyện Đan Phượng
15:08 | 06/05/2024 Văn hóa - Xã hội
(Hà Nội) Ấn tượng cầu đi bộ trở thành không gian nghệ thuật công cộng
09:09 | 06/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Kon Tum: Bảo tồn, khôi phục nhà Rông truyền thống
14:51 | 04/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Vẽ tranh tường tại thành phố mang tên Bác
10:58 | 03/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Du lịch biển Hải Tiến: Điểm đến hấp dẫn của du lịch xứ Thanh
10:28 | 02/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Điện Biên - Điểm hẹn lịch sử
09:13 | 02/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Chương trình nghệ thuật "Điện Biên Phủ - Mốc vàng lịch sử"
09:11 | 02/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Khởi động cuộc thi Hoa hậu Du lịch Việt Nam 2024
09:11 | 02/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Ấn tượng triển lãm ảnh 'Việt Nam - những chiến thắng làm thay đổi dòng chảy lịch sử Thế giới'
09:10 | 02/05/2024 Văn hóa - Xã hội
Bế mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 9
09:00 Tin tức
Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 9 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
08:56 Tin tức
Khai mạc Đại hội Hội chiếu sáng Việt Nam lần thứ V, nhiệm kỳ 2024-2029
08:55 Tin tức
Diễn đàn "Khó khăn, vướng mắc trong thực hiện phân loại, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt"
08:53 Tin tức
Hội chợ triển lãm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc- Hà Nội năm 2024
11:46 Khuyến công