Khai mở tiềm năng OCOP: Chuyển đổi số làm nên thương hiệu Việt

OCOP – Nâng tầm giá trị nông sản Việt

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, đến từ 9.195 chủ thể. Đáng chú ý, có tới 126 sản phẩm được công nhận đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia, đủ điều kiện chinh phục các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản hay châu Âu.

Từ những sản phẩm vốn chỉ gắn với vùng quê, chương trình OCOP đã mở ra cơ hội để nông sản Việt được sản xuất theo chuỗi giá trị, đáp ứng quy chuẩn quốc tế, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và nâng cao chất lượng. Đây không chỉ là bước tiến về mặt kinh tế mà còn là sự lan tỏa văn hóa bản địa, khi mỗi sản phẩm đều mang trong mình “câu chuyện” riêng của từng vùng đất, từng cộng đồng.

Gạo séng cù của Công ty TNHH dịch vụ kỹ thuật Nông lâm thủy sản TNĐ là một sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh Yên Bái. (Ảnh: Đức Tưởng)

Chuyển đổi số – Đòn bẩy để OCOP bứt phá

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu số hóa mạnh mẽ, chuyển đổi số trở thành giải pháp trọng yếu để sản phẩm OCOP tiếp cận thị trường quốc tế. Việc ứng dụng các nền tảng số trong xúc tiến thương mại mang lại nhiều lợi ích thiết thực: tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian giao dịch, tăng tốc xử lý đơn hàng và đặc biệt là mở rộng tệp khách hàng tiềm năng trên toàn cầu.

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) đã triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại số. Tiêu biểu là mô hình “Gian hàng Quốc gia Việt Nam – Vietnam Pavilion”, ra mắt từ năm 2023. Đây là nền tảng xúc tiến thương mại số hiện đại, gắn liền với thương hiệu quốc gia và xây dựng trên quy trình tuyển chọn minh bạch. Doanh nghiệp tham gia được hỗ trợ toàn diện: từ đào tạo, tư vấn chiến lược, xây dựng thương hiệu cho đến kết nối trực tiếp với các thị trường quốc tế.

Nhờ sáng kiến này, doanh nghiệp nước ngoài dễ dàng tiếp cận sản phẩm Việt, đồng thời doanh nghiệp trong nước có thêm cơ hội giao thương, mở rộng kênh phân phối xuyên biên giới.

Thách thức trên hành trình số hóa

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, sản phẩm OCOP vẫn đang đối diện không ít thách thức. Thứ nhất, tiêu chuẩn nhãn điện tử và quy chuẩn thông tin sản phẩm còn thiếu đồng bộ, gây khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu kiểm chứng trực tuyến của khách hàng quốc tế. Thứ hai, phần lớn các chủ thể OCOP là doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã hoặc hộ sản xuất nên còn hạn chế về nguồn lực công nghệ, nhân sự số và kỹ năng vận hành thương mại điện tử.

Ngoài ra, việc thiếu hiểu biết về quy trình giao dịch xuyên biên giới cũng khiến nhiều sản phẩm OCOP chưa thể tiếp cận các thị trường cao cấp, nơi yêu cầu tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc ở mức độ khắt khe.

Ứng dụng chuyển đổi số để nâng cao sức cạnh tranh cho các sản phẩm OCOP Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế

Định hình chiến lược số hóa bền vững

Theo các chuyên gia, để nâng tầm sản phẩm OCOP, số hóa không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc. Không chỉ đơn thuần xây dựng gian hàng trực tuyến, doanh nghiệp cần tạo ra “câu chuyện sản phẩm” giàu tính văn hóa và bản sắc. Đây chính là yếu tố giúp sản phẩm OCOP khác biệt, tạo cảm xúc cho khách hàng toàn cầu.

Ông Phương Đình Anh – Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương – nhấn mạnh: “Mỗi sản phẩm OCOP cần được kể bằng một câu chuyện sinh động. Khi đó, chúng ta không chỉ bán sản phẩm, mà còn bán cả văn hóa, truyền thống và tinh hoa bản địa.”

Với việc đồng bộ hóa tiêu chuẩn, đầu tư vào hạ tầng số và nâng cao năng lực nhân sự, OCOP Việt Nam hoàn toàn có thể khẳng định thương hiệu quốc gia trên trường quốc tế. Đây cũng là hướng đi phù hợp trong thời kỳ kinh tế số, nơi mà giá trị văn hóa kết hợp công nghệ chính là chìa khóa cạnh tranh bền vững.

Chuyển đổi số đang mở ra cơ hội vàng để sản phẩm OCOP bứt phá ra thế giới. Nếu tận dụng tốt các nền tảng số, đầu tư vào chất lượng và câu chuyện thương hiệu, sản phẩm OCOP Việt Nam không chỉ trở thành hàng hóa có giá trị xuất khẩu cao, mà còn trở thành đại sứ văn hóa, góp phần lan tỏa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu.