Xây dựng sản phẩm OCOP để xuất khẩu và đạt chuẩn quốc tế

TP.HCM tập trung nâng chuẩn sản phẩm OCOP hướng tới xuất khẩu. Ảnh:ST

Với định hướng nâng chất lượng làm trọng tâm và chính sách hỗ trợ vốn ngày càng mở rộng, thành phố đang tạo nền tảng để các doanh nghiệp, hợp tác xã mạnh dạn đầu tư, đổi mới công nghệ và xây dựng chuỗi giá trị bền vững. TP.HCM đang đặt ra mục tiêu đầy tham vọng cho chương trình OCOP trong giai đoạn 2025 - 2030, hướng tới nâng tầm chất lượng nông sản và sản phẩm đặc trưng của địa phương. Theo kế hoạch, Thành phố phấn đấu có hơn 2.000 sản phẩm đạt chuẩn từ 3 sao trở lên, trong đó kỳ vọng 5 - 10 sản phẩm đủ tiêu chuẩn OCOP 5 sao quốc gia, có thể cạnh tranh và xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Đây được xem là bước chuyển chiến lược nhằm đưa các sản phẩm đặc trưng của TP.HCM mở rộng thị trường và tiếp tục khẳng định vị thế trong nhóm địa phương dẫn đầu cả nước về OCOP.

Tính đến tháng 9/2025, TP.HCM ghi nhận 1.026 sản phẩm OCOP, chủ yếu thuộc nhóm 3 - 4 sao và chưa có sản phẩm đạt chuẩn 5 sao quốc gia. Thành phố cũng nằm trong nhóm 5 địa phương có số lượng sản phẩm OCOP lớn nhất cả nước. Giai đoạn 2020 - 2025, chương trình OCOP của Thành phố đã đạt nhiều kết quả tích cực, song vẫn còn những hạn chế như quy mô sản xuất nhỏ lẻ, tiêu chuẩn quốc tế chưa được áp dụng đồng bộ, hoạt động truyền thông còn phân tán và thiếu cơ chế hỗ trợ dài hạn cho các chủ thể.

Bước vào giai đoạn mới, TP.HCM định hướng tập trung cho chất lượng và tính bền vững. Các nhóm hàng có lợi thế như thực phẩm chế biến, đồ uống, thủ công mỹ nghệ… sẽ được ưu tiên đầu tư nâng cấp. Thành phố khuyến khích doanh nghiệp đẩy mạnh áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, sử dụng nguyên liệu sạch và thân thiện môi trường, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường trong và ngoài nước.

Song song với mục tiêu nâng cấp chất lượng sản phẩm, TP.HCM đang xem xét mở rộng chính sách hỗ trợ của Nghị quyết 09 để tăng cơ hội tiếp cận vốn cho doanh nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp trên phạm vi toàn Thành phố. Đây là giải pháp kỳ vọng giúp các đơn vị mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất và chất lượng sản phẩm OCOP.

Theo Nghị quyết 09, dự án muốn nhận hỗ trợ phải được Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) thẩm định và chấp thuận cho vay. Các lĩnh vực ưu tiên trong ngành nông nghiệp bao gồm giết mổ công nghiệp, kho bảo quản, sản xuất thức ăn chăn nuôi, cải tạo chợ đầu mối, nông nghiệp hữu cơ và công nghệ cao, sản xuất giống nông - lâm - thủy sản, nuôi biển và công nghệ sinh học.

Đại diện Sở Tài chính TP.HCM cho biết đơn vị đã tham mưu điều chỉnh Nghị quyết 09 để mở rộng phạm vi sang hai khu vực Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Hồ sơ điều chỉnh đã được trình HĐND thành phố xem xét và dự kiến thông qua vào quý I/2026. Trong thời gian chờ nghị quyết mới, chính sách hỗ trợ vẫn áp dụng tạm thời cho các dự án được đầu tư trên địa bàn TP.HCM (cũ).

Theo HFIC, mức vay tối đa được ngân sách hỗ trợ lãi suất lên tới 200 tỷ đồng; trong đó phần vốn đầu tư xây dựng được hỗ trợ tối đa 70% lãi suất. Ngân sách TP.HCM sẽ hỗ trợ 100% hoặc 50% lãi suất tùy theo từng trường hợp, với thời gian không quá 7 năm.

Nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP và tăng cường tính liên kết, TP.HCM tiếp tục triển khai mô hình “liên kết điểm” trong năm 2025. Mới đây, Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM) phối hợp cùng Công ty TNHH Phát triển kỹ thuật TED đã bàn giao thiết bị sản xuất cho HTX Thủy sản Như Ý Long Sơn (xã Long Sơn) và HTX nước mắm Hải Đăng (phường Phước Thắng).

Đây là hai đơn vị được chọn triển khai mô hình liên kết điểm, hướng đến mục tiêu hoàn thiện chuỗi giá trị nông nghiệp. Việc được hỗ trợ máy móc, thiết bị hiện đại giúp các HTX nâng năng lực chế biến, tăng năng suất, cải thiện chất lượng sản phẩm, đồng thời thúc đẩy liên kết giữa sản xuất, chế biến và tiêu thụ.

Với mục tiêu hơn 2.000 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao trở lên, cùng hệ thống chính sách hỗ trợ vốn, liên kết sản xuất và nâng cấp công nghệ, TP.HCM đang từng bước xây dựng nền tảng vững chắc để các sản phẩm đặc trưng của Thành phố vươn xa, hướng đến chuẩn quốc tế và chinh phục các thị trường khó tính hơn trong giai đoạn mới.