Đắk Lắk: Điêu khắc gỗ từ cây cà phê
11:05 | 22/03/2023
OVN - Buôn Ma Thuột, nơi nổi tiếng với hương vị cà phê nhưng với cây cà phê thì ít ai quan tâm đến.Thấy được tiềm năng phát triển, ông Võ Văn Hải đã tạo ra nhiều tác phẩm độc đáo, từ việc tận dụng những gốc cà phê già cỗi, năng suất thấp.
Nghệ nhân Võ Văn Hải, người gốc Gò Công, tỉnh Tiền Giang thuộc thế hệ 5X, từng công tác trong Lực lượng Thanh niên Xung phong ở tỉnh Sông Bé những năm 1979 – 1980. Ông xuất ngũ về làm việc tại Xí nghiệp khai thác và nuôi trồng hải sản huyện Gò Công Đông. Sau khi lập gia đình, ông đã cùng gia đình đến lập nghiệp tại Thành phố Buôn Ma Thuột từ năm 1985. Thời gian đầu cuộc sống gia đình ông rất khó khăn, phải trải qua nhiều công việc khác nhau như làm kem cây, bán bong bóng dạo, bốc vác, chạy xe ôm để mưu sinh.
Tuy cuộc sống bộn bề khó khăn, nhưng trong thâm tâm ông vẫn cháy bỏng niềm đam mê nghệ thuật. Những lúc có thời gian rảnh rỗi, ông đã chạm khắc tạo hình ra nhiều tác phẩm với nguyên liệu đa dạng từ thiên nhiên, trong đó có nguyên liệu từ cây cà phê. Thời đó, những cây cà phê sau 20 đến 25 năm tuổi, năng suất giảm dần đi, nông dân đã chặt bỏ những cây cà phê già cỗi để trồng lứa cây mới. Sau khi chặt, gốc cà phê chỉ có công dụng duy nhất là làm củi. Nhưng bằng con mắt của một nghệ nhân, ông đã nhìn ra được đằng sau khúc củi vô tri là cả một thế giới nghệ thuật đầy màu sắc. Với nguồn nguyên liệu sẵn có đó, ông đã tận dụng để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Và ông cũng mong muốn từ cây cà phê có thể tạo ra một làng nghề chế tác các tác phẩm nghệ thuật, tạo ra công ăn việc làm cho người dân và cũng mong muốn đưa các sản phẩm đó ra các thị trường lớn trong và ngoài nước.
Năm 2012 ông đã cho ra bộ sản phẩm với chủ đề “Thiên nhiên quanh ta” bao gồm 50 con vật như hổ, rắn, rùa, … Đây là các tác phẩm được tạo ra từ cây cà phê đồng thời cũng là đồ chơi dành cho trẻ em theo kiểu lắp ghép (lego). Các sản phẩm đều ghi bằng tiếng Anh và tiếng Việt, mỗi tác phẩm đều được ghi chú các đặc điểm, đặc tính, nguồn gốc và phân bố các con vật giúp trẻ có thêm kiến thức, hiểu biết về thiên nhiên.
Vào Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 4 năm 2013, nghệ nhân Võ Văn Hải cũng đã tạo ra 2 tác phẩm nghệ thuật được chế tác từ cây cà phê để trưng bày trong lễ hội gồm: Ghế Kpan dài 10 m, rộng 0,8 m, dày 0,1 m, trọng lượng khoảng 800 kg và bộ chiêng 10 chiếc với 7 chiêng bằng và 3 chiêng có núm.
DÃ QUỲ
Trò chơi lego với tạo hình con hổ được viết bằng tiếng Anh và tiếng Việt
Tuy cuộc sống bộn bề khó khăn, nhưng trong thâm tâm ông vẫn cháy bỏng niềm đam mê nghệ thuật. Những lúc có thời gian rảnh rỗi, ông đã chạm khắc tạo hình ra nhiều tác phẩm với nguyên liệu đa dạng từ thiên nhiên, trong đó có nguyên liệu từ cây cà phê. Thời đó, những cây cà phê sau 20 đến 25 năm tuổi, năng suất giảm dần đi, nông dân đã chặt bỏ những cây cà phê già cỗi để trồng lứa cây mới. Sau khi chặt, gốc cà phê chỉ có công dụng duy nhất là làm củi. Nhưng bằng con mắt của một nghệ nhân, ông đã nhìn ra được đằng sau khúc củi vô tri là cả một thế giới nghệ thuật đầy màu sắc. Với nguồn nguyên liệu sẵn có đó, ông đã tận dụng để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Và ông cũng mong muốn từ cây cà phê có thể tạo ra một làng nghề chế tác các tác phẩm nghệ thuật, tạo ra công ăn việc làm cho người dân và cũng mong muốn đưa các sản phẩm đó ra các thị trường lớn trong và ngoài nước.
Bàn ghế được làm từ cây cà phê của nghê nhân Võ Văn Hải
Để có thể tạo ra các tác phẩm ưng ý, ông đã dành dụm tiền bạc tự trang bị các thiết bị như máy cưa, máy xẻ, máy sấy, máy mài nhẵn v.v…cho góc xưởng gia đình. Ông Hải chia sẻ: “ Để tạo được một sản phẩm ưng ý từ gỗ cây cà phê, nghệ nhân phải trải qua một quy trình nghiêm ngặt gồm 2 giai đoạn: giai đoạn tạo ra gỗ thô và giai đoạn tạo hình, hoàn thiện sản phẩm. Để tạo ra gỗ thô, người nghệ nhân phải lựa chọn cây cà phê, sau đó phân loại và cắt thành từng khúc. Nhược điểm của gỗ cây cà phê là khi bị ẩm thường có mùi khó chịu. Để khắc phục, ông đã đưa ra phương pháp mới là luộc xong rồi sấy. Quy trình tạo ra gỗ thô khá công phu, từ quá trình xẻ thân cây cà phê rồi đưa vào lò hấp, sau đó tiến hành loại bỏ vỏ cây và tiếp tục đưa vào lò sấy để gỗ không bị mục, tạo ra độ trắng hơn. Sau khi đã có gỗ thô đã qua xử lý, với đôi tay khéo léo và óc sáng tạo năng động của nghệ nhân sẽ vào giai đoạn chế tác, tạo hình ra tác phẩm”.Cuốn sách “Ngoạn thạch vi ảnh” được làm từ cây cà phê của nghê nhân Võ Văn Hải
Nghệ nhân Võ Văn Hải đã tạo ra được nhiều sản phẩm là các vật dụng như: giá in hình phong cảnh, hộp đựng mứt, đèn ngủ nghệ thuật, khung hình nghệ thuật, đồng hồ để bàn, bàn trang điểm, đồ chơi ghép hình, bàn, ghế, chậu cây cảnh, … Ngoài ra, Ông còn tạo ra các tác phẩm nghệ thuật từ cây cà phê và được trưng bày ở nhiều nơi, như “Liễu Việt thư pháp”, và đặc biệt với cuốn sách mang tên “Ngoạn thạch vi ảnh” duy nhất và lớn nhất tại Việt Nam đã đạt kỷ lục Việt Nam năm 2011.Năm 2012 ông đã cho ra bộ sản phẩm với chủ đề “Thiên nhiên quanh ta” bao gồm 50 con vật như hổ, rắn, rùa, … Đây là các tác phẩm được tạo ra từ cây cà phê đồng thời cũng là đồ chơi dành cho trẻ em theo kiểu lắp ghép (lego). Các sản phẩm đều ghi bằng tiếng Anh và tiếng Việt, mỗi tác phẩm đều được ghi chú các đặc điểm, đặc tính, nguồn gốc và phân bố các con vật giúp trẻ có thêm kiến thức, hiểu biết về thiên nhiên.
Vào Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 4 năm 2013, nghệ nhân Võ Văn Hải cũng đã tạo ra 2 tác phẩm nghệ thuật được chế tác từ cây cà phê để trưng bày trong lễ hội gồm: Ghế Kpan dài 10 m, rộng 0,8 m, dày 0,1 m, trọng lượng khoảng 800 kg và bộ chiêng 10 chiếc với 7 chiêng bằng và 3 chiêng có núm.
Nghệ nhân Võ Văn Hải đang dạy học trò điêu khắc gỗ từ cây cà phê
Hiện nay, một số tác phẩm của ông vẫn đang được trưng bày tại bảo tàng lớn nhất Tây Nguyên, là bảo tàng tỉnh Đắk Lắk. Những tác phẩm từ cây cà phê của nghệ nhân Võ Văn Hải đã thể hiện tình yêu của ông với cây cà phê, với mảnh đất Tây Nguyên. Và cũng chính những tác phẩm đó đã lan tỏa niềm đam mê đối với cây cà phê, một biểu tượng của Buôn Ma Thuột. Kỳ vọng nghề điêu khắc gỗ cây cà phê sẽ được truyền bá, phát triển và sản phẩm sẽ nối dài danh mục sản phẩm OCOP tỉnh Đắk Lắk.DÃ QUỲ
Tin mới hơn

OVN - Hội xuân luôn là dịp để các địa phương lồng ghép hoạt động trưng bày, giới thiệu, quảng bá sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương thu hút đông đảo người dân và du khách quan tâm mua sắm, trải nghiệm.

OVN - UBND tỉnh Bình Phước đã phân hạng cho 33 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao; đồng thời, chỉ đạo cho Sở Công Thương Bình Phước tổ chức Hội chợ giới thiệu sản phẩm OCOP trong tháng 3/2025 sắp tới.

OVN - UBND thành phố Hà Nội vừa có quyết định phê duyệt kết quả đánh giá, phân hạng và cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP thành phố Hà Nội năm 2024 thuộc Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

OVN - Được biết, đến đầu năm 2025, Thanh Hóa đã có hơn 600 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm 5 sao quốc gia, hơn 60 sản phẩm 4 sao. Nhiều sản phẩm vươn thị trường rộng khắp cả nước và cả quốc tế nhờ biết phát huy những lợi thế là yếu tố bản địa, đặc trưng.

OVN - Triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), thời gian qua các địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đã tập trung khảo sát, lựa chọn các sản phẩm có thế mạnh đặc trưng của địa phương để xây dựng các sản phẩm chủ lực, gia tăng giá trị, góp phần phát triển kinh tế khu vực nông thôn.
Tin khác

OVN - Báo cáo từ Sở Công Thương TP. HCM, tính đến tháng 12/2024, địa phương dẫn đầu về số lượng website và ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT), chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số các tỉnh thành trên khắp cả nước. Qua đó, góp phần thúc đẩy các ngành hàng, đặc biệt là sản phẩm nông sản, sản phẩm OCOP đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng, hiệu quả.

OVN - Bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu là hoạt động thường niên nhằm phát hiện và tôn vinh các sản phẩm có chất lượng, có giá trị sử dụng cao, có tiềm năng phát triển sản xuất, mở rộng thị trường.

OVN - Mỗi sản phẩm nông sản xứ Thanh đạt chứng nhận OCOP nói riêng đã và đang viết nên hành trình mang đậm dấu ấn chiến lược, bản sắc và giá trị riêng trên con đường “xuất ngoại”....

OVN - Với chất lượng thơm ngon, mang đặc trưng của ẩm thực truyền thống, sản phẩm bánh chưng xanh Bộc Nguyên đã được UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao.

OVN - Liên hoan pháo đất tỉnh Hải Dương năm 2025 diễn ra ngày 14/2 tại chùa Côn Sơn, thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh) là hoạt động do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương tổ chức, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân gian của dân tộc.

OVN - Đó là câu chuyện của nhóm bạn trẻ có công việc ổn định tại TP. HCM, nhưng đã chọn về xã An Toàn (huyện An Lão, tỉnh Bình Định) phát triển du lịch sinh thái và thương mại sản phẩm OCOP từ dược liệu địa phương.

OVN - Đến đầu năm 2025, Thanh Hóa đã có hơn 600 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm 5 sao quốc gia, hơn 60 sản phẩm 4 sao. Nhiều sản phẩm vươn thị trường rộng khắp cả nước và cả quốc tế nhờ biết phát huy những lợi thế là yếu tố bản địa, đặc trưng.

OVN - Từ những nỗ lực, sự tâm huyết, trách nhiệm và quyết tâm thực hiện tốt Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), những mặt hàng mang tính bản địa đặc trưng ấy đã được nâng tầm giá trị, dần khẳng định vị thế thương hiệu không chỉ ở thị trường trong nước...

OVN - Nông sản nói chung, nông sản xứ Thanh đạt chứng nhận OCOP nói riêng đang từng ngày định vị thương hiệu, chất lượng, xây dựng nền tảng vững chắc, thận trọng trong từng bước đi, tự tin 'xuất ngoại'. Mỗi sản phẩm đã và đang viết nên hành trình mang đậm dấu ấn chiến lược, bản sắc và giá trị riêng...

OVN- Nhân dịp Tết Ất Tỵ 2025, ông Đặng Khánh Duy, Tổng giám đốc điều hành (CEO) Công ty TNHH Tân Nhiên - Chủ thể đầu tiên của tỉnh Tây Ninh có sản phẩm đạt OCOP 5 sao đã có những chia sẻ với Tạp chí Làng nghề Việt Nam.

OVN - Nhằm phát huy tiềm năng và lợi thế sẵn có, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La đã tích cực triển khai chương trình OCOP, qua đó nâng cao giá trị sản phẩm địa phương, thúc đẩy sản xuất phát triển và tạo động lực quan trọng cho chương trình xây dựng nông thôn mới.

OVN - Vân Cù, một làng nghề thủ công truyền thống làm bún nổi tiếng ở Thừa Thiên Huế, đã tồn tại và phát triển qua hàng trăm năm lịch sử. Nơi đây không chỉ lưu giữ nét văn hóa đặc sắc của vùng đất Cố đô mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp sản phẩm bún chất lượng cao cho thị trường.

OVN - Đến nay, tỉnh Quảng Ninh có 417 sản phẩm OCOP của 13 huyện, thị xã, thành phố đạt từ 3-5 sao, tăng 181 sản phẩm so với cuối năm 2020. Trong đó, 315 sản phẩm đạt 3 sao, tăng 153 sản phẩm; 98 sản phẩm đạt 4 sao, tăng 24 sản phẩm; 4 sản phẩm đạt 5 sao, tăng 4 sản phẩm.

OVN - Nghề làm bún gạo truyền thống ngày càng có nguy cơ mai một do nhiều yếu tố, thế nhưng ở xã Hưng Hòa, TP Vinh, tỉnh Nghệ An lại có một hộ gia đình với cơ sở sản xuất bún gạo truyền thống hết sức quy mô và đặc biệt hơn sản phẩm là OCOP 3 sao.

OVN - Ngày 5/11, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức họp Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cấp trung ương năm 2024. Hội đồng đã xem xét và công nhận 4 sản phẩm OCOP 5 sao mới, trong đó, tỉnh Lào Cai vinh dự có 2 sản phẩm được công nhận là Cao mềm actiso Sa Pa và Trà phun sương actiso Sa Pa.