Chương trình OCOP thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế nông thôn
13:48 | 11/03/2022
OVN - Sau gần 3 năm triển khai, Chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP đã khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của các địa phương về sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, vùng nguyên liệu và văn hóa truyền thống để gia tăng.
Cả nước có 1.271 chủ thể tham gia Chương trình sản phẩm OCOP
Theo đánh giá của Bộ NN-PTNT - cơ quan thường trực Chương trình, ngay sau khi Chương trình OCOP được phê duyệt trên phạm vi cả nước, Bộ đã tham mưu để Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí và quy trình đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai Chu trình OCOP gắn với trách nhiệm cụ thể của từng cấp, xây dựng biểu trưng OCOP Việt Nam và áp dụng thống nhất trên cả nước.
Việt Nam phát triển sản phẩm OCOP ở cả 3 vùng đất nước (Ảnh minh họa)
Từ chương trình sản phẩm OCOP, nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo đã được các địa phương triển khai hiệu quả như: Hội chợ sản phẩm OCOP thường niên của tỉnh Quảng Ninh; Chuỗi sự kiện kết nối sản phẩm các vùng miền của thành phố Hà Nội; Nhịp cầu xúc tiến thương mại và đầu tư gắn với Chương trình sản phẩm OCOP của tỉnh Đồng Tháp;... góp phần tạo sức lan tỏa, nâng cao hình ảnh sản phẩm và thương hiệu OCOP Việt Nam trên thị trường.
Xác định để chương trình thành công, tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm là cốt lõi, đến nay cả nước đã phát triển được 24 tổ chức tư vấn sản phẩm OCOP, ký kết chương trình phối hợp với 10 cơ quan, tổ chức Trung ương, tổ chức các chương trình, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo cho sinh viên, thanh niên và phụ nữ, hình thành nhiều mô hình khởi nghiệp sản phẩm OCOP hiệu quả ở các địa phương; Thống nhất chủ trương với các tỉnh về định hướng xây dựng 3 Trung tâm thiết kế sáng tạo phát triển sản phẩm OCOP ở 03 vùng để thúc đẩy các hoạt động đổi mới, thiết kế sáng tạo phát triển sản phẩm ở các địa phương.
Bộ NN- PTNT đã phối hợp với các đơn vị thúc đẩy mạng lưới kết nối quốc tế về sản phẩm OCOP (iOCOP), đề xuất sáng kiến“Phát triển sản phẩm ngành nghề nông thôn theo mô hình mỗi xã/làng một sản phẩm trong khối ASEAN” và được Hội nghị cấp cao ASEAN 2020 chấp thuận đưa vào thực hiện từ năm 2021.
Kinh tế - xã hội nông thôn phát triển nhờ sản phẩm OCOP
Qua gần 3 năm thực hiện, Chương trình đã khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của các địa phương về sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, vùng nguyên liệu và văn hóa truyền thống để gia tăng giá trị sản phẩm OCOP, như: các làng nghề truyền thống ở Đồng bằng sông Hồng; trái cây và dược liệu ở Miền núi phía Bắc, cà phê và hồ tiêu ở Tây Nguyên, lúa gạo và thuỷ sản ở Đồng bằng sông Cửu Long...
Hơn 145 sản phẩm OCOP khai thác hiệu quả vùng nguyên liệu địa phương, gắn với chỉ dẫn địa lý, như: Trà hoa vàng Ba Chẽ của tỉnh Quảng Ninh; quế của tỉnh Yên Bái; chè Shan Tuyết Hoàng Su Phì của tỉnh Hà Giang; chè Tân Cương của tỉnh Thái Nguyên; cà phê của tỉnh Sơn La, lúa gạo ở tỉnh Sóc Trăng và tỉnh An Giang…
Từng bước chuyển đổi sản xuất quy mô nhỏ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị khép kín, đặc biệt là gắn với vai trò của các HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chương trình đã hình thành được 393 chuỗi giá trị OCOP hoạt động hiệu quả với vai trò tích cực của HTX và doanh nghiệp.
Mô hình trồng trà hoa vàng - sản phẩm OCOP danh tiếng của Quảng Ninh (Ảnh minh họa)
Bước đầu, Chương trình sản phẩm OCOP đã góp phần tạo việc làm cho lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, đặc biệt là phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số. Điển hình như, các chủ thể OCOP của tỉnh Quảng Ninh đã tạo việc làm cho trên 3.800 lao động trực tiếp; các chủ thể OCOP của tỉnh Hà Tĩnh tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 2.196 lao động... Tỷ lệ chủ thể OCOP là nữ chiếm 39%, cao hơn tỷ lệ nữ giữ vai trò điều hành các doanh nghiệp của Việt Nam (25%), đặc biệt là ở khu vực miền núi như: Bắc Trung Bộ với 50,6%, Tây Nguyên là 45,2% và MN phía Bắc là 43,4%.
Đến nay, các sản phẩm OCOP đáp ứng những tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường. Một số doanh nghiệp, tập đoàn siêu thị lớn đã đặt hàng, ưu tiên các sản phẩm OCOP để đưa vào hệ thống phân phối, hiện đang được tiêu thụ ổn định. Đặc biệt, nhiều sản phẩm OCOP được đổi mới, sáng tạo để nâng cao chất lượng, đã tiếp cận thị trường xuất khẩu (như miến dong Tài Hoan của tỉnh Bắc Kạn, cà phê Bích Thao của tỉnh Sơn La, đường thốt nốt Palmania của tỉnh An Giang…), hướng đến làm quà tặng sang trọng và có giá trị cao.
Theo Văn phòng Ðiều phối NTM Trung ương, trên cơ sở kinh nghiệm triển khai Chương trình giai đoạn 2018-2020, trong giai đoạn 2021-2025, Nhà nước cần xây dựng khung Chương trình phù hợp với tiềm năng và lợi thế của các địa phương, huy động sự tham gia của các chủ thể kinh tế, các cấp, các ngành trong triển khai Chương trình.
Đồng thời, tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP cần phải gắn với các chương trình hội chợ sản phẩm OCOP thường niên cấp quốc gia, cấp vùng và địa phương; các Trung tâm thiết kế sáng tạo phát triển sản phẩm OCOP gắn với chương trình khởi nghiệp, thu hút sự tham gia của các chủ thể.
Các địa phương cần tập trung đánh giá tiềm năng, thế mạnh của địa phương, đặc biệt là tiềm năng về nguyên liệu địa phương, ngành nghề nông thôn, du lịch cộng đồng để có chính sách, giải pháp phù hợp để phát triển sản phẩm OCOP. Các Bộ, ngành Trung ương đẩy mạnh hỗ trợ quảng bá, xúc tiến thương mại, hướng dẫn các địa phương, chủ thể áp dụng các quy định liên quan đến chất lượng, an toàn thực phẩm và sở hữu trí tuệ...Đẩy mạnh hơn nữa hoạt động hợp tác quốc tế trong triển khai Chương trình, tiếp tục tham mưu hoàn thiện và mở rộng mạng lưới sản phẩm OCOP khu vực và quốc tế, tăng cường trao đổi kinh nghiệm, tập huấn, xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP.
Bài, ảnh: Hà Trang (TH)
Tin mới hơn
OVN - Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, chuyển đổi số đang mở ra cánh cửa mới cho phát triển kinh tế nông thôn, đặc biệt là với các sản phẩm OCOP. Ở Điện Biên, việc đưa sản phẩm OCOP lên các sàn thương mại điện tử (TMĐT), tận dụng các nền tảng mạng xã hội để quảng bá, tiêu thụ đang dần trở thành xu thế tất yếu.
OVN - Dấu ấn để lại qua sự kiện "Không gian ẩm thực" tại tỉnh Vĩnh Long không chỉ là hương vị ẩm thực, mà còn là thông điệp về sự chung tay của phụ nữ trong bảo tồn văn hóa, quảng bá hình ảnh địa phương, thúc đẩy du lịch và phát triển kinh tế cộng đồng
OVN - Việc hợp nhất 2 tỉnh Tiền Giang và Đồng Tháp thành tỉnh Đồng Tháp mới tạo ra không gian phát triển mới và sự đa dạng cho sản phẩm OCOP của tỉnh, với nhiều sản phẩm nổi bật.
LNV - Trong dòng chảy hội nhập và phát triển, những giá trị văn hóa - kinh tế của sản phẩm thủ công mỹ nghệ đang đứng trước yêu cầu vừa bảo tồn, vừa đổi mới để thích ứng với thị trường. Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã trở thành động lực quan trọng, giúp các làng nghề, cơ sở sản xuất của Hà Nội không chỉ giữ gìn tinh hoa truyền thống mà còn nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã, vươn xa ra thị trường trong và ngoài nước.
OVN - Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đang tạo ra những chuyển biến tích cực tại 37 xã, phường phía Bắc của tỉnh, góp phần đưa kinh tế nông thôn phát triển theo hướng bền vững. Không chỉ dừng lại ở việc chuẩn hóa sản phẩm nông nghiệp, OCOP còn khẳng định vai trò quan trọng trong việc bảo tồn giá trị văn hóa, phát huy lợi thế bản địa và tạo động lực thúc đẩy du lịch cộng đồng.
OVN - Được triển khai từ năm 2018 đến nay, Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã tạo nên nhiều thương hiệu cho các đặc sản ở nhiều địa phương, từ đó đưa nhiều sản phẩm khắp các vùng miền vươn xa, đồng thời gia tăng thu nhập cho người lao động.
Tin khác
OVN - “Sự sáng tạo và tài hoa của các nghệ nhân là yếu tố quan trọng nhất tạo nên sự độc đáo và giá trị bền vững cho những sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống. Các nghệ nhân không chỉ là thợ lành nghề, mà còn là những người mang trong mình khát vọng sáng tạo, niềm đam mê và tình yêu lớn với nghề”– Đó là những chia sẻ sâu sắc của Chủ tịch nước Lương Cường tại buổi gặp mặt các nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc nhân dịp kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Hiệp hội Làng nghề Việt Nam vừa qua.
OVN - Chương trình OCOP giúp Tây Ninh phát huy giá trị làng nghề truyền thống, nâng cao thu nhập, thúc đẩy kinh tế nông thôn và quảng bá sản phẩm đặc trưng địa phương.
OVN - Từ đầu năm đến nay, tỉnh Lào Cai đã tổ chức 14 lượt đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP tại các địa phương, qua đó, công nhận thêm 62 sản phẩm OCOP mới năm 2025, vượt 14,8% so với kế hoạch đề ra.
OVN - Trong nỗ lực đưa các sản phẩm tiêu biểu, đặc biệt là sản phẩm OCOP vươn xa, tỉnh Ninh Bình đang tập trung đẩy mạnh ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT), mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn, bắt nhịp xu thế chuyển đổi số.
OVN - Trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng phát triển mạnh mẽ, trở thành xu hướng kinh doanh hiện đại, tỉnh đang tích cực ứng dụng nền tảng số...
OVN - Một trong những yếu tố then chốt giúp Công ty T.P FOOD – chủ thể OCOP thành công có nhiều sản phẩm chế biến từ tỏi đen, chính nhờ mô hình liên kết tiêu thụ cùng nông hộ. Giữa lúc hội nhập quốc tế, doanh nghiệp tin tưởng nông nghiệp công nghệ sẽ trở thành chìa khóa cho phát triển bền vững, góp phần hiện thực hóa Nghị quyết 68 của Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân.
OVN - Mới đây, tại Lễ khai mạc Không gian triển lãm quy hoạch; trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, nông nghiệp tiêu biểu chào mừng thành lập tỉnh Lâm Đồng mới, 10 hợp tác xã, doanh nghiệp của Bình Thuận (cũ) đã tham gia giới thiệu sản phẩm cùng với 50 doanh nghiệp của 2 tỉnh Lâm Đồng và Đắk Nông.
OVN - Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Công ty Cổ phần DT Food (DTGROUP) đang đẩy mạnh xúc tiến thương mại các sản phẩm đạt chuẩn OCOP như yến sào và rong nho ra quốc tế. Doanh nghiệp cũng có những đề xuất nhằm góp phần đảm bảo sản xuất nông nghiệp hiệu quả, nhưng vẫn duy trì cân bằng sinh thái, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt đối với ngành yến.
OVN - Mặc dù đã xuất khẩu sang nhiều quốc gia, các sản phẩm có nguồn gốc từ dược liệu tự nhiên, đặc biệt là củ nghệ vẫn gặp không ít rào cản về tiêu chuẩn kỹ thuật, kiểm định chất lượng và chính sách nhập khẩu ở nhiều thị trường lớn. Để phù hợp với nhu cầu hội nhập, chủ thể OCOP có sản phẩm nghệ đạt chứng nhận 5 sao khuyến nghị, người làm nghề nên sản xuất, chế biến thay vì chỉ trồng và bán nguyên liệu thô.
OVN – Với vị trí chiến lược cùng tiềm năng xuất khẩu lớn, Bà Rịa - Vũng Tàu, địa phương sắp hợp nhất cùng TP. HCM và Bình Dương, được kỳ vọng trở thành một trong những động lực phát triển, hội nhập kinh tế quốc tế quan trọng của cả nước. Đó cũng là mục tiêu trọng tâm được các ngành chức năng đề ra tại “Hội thảo giới thiệu các thị trường tiềm năng thúc đẩy hợp tác kinh doanh giữa Doanh nghiệp Bà Rịa – Vũng Tàu và các nước” ngày 6/6.
OVN - Từ ngày 29/6/2023, Liên minh châu Âu (EU) ban hành Quy định chống phá rừng (EUDR) yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu cao su, cà phê, cacao, gỗ, dầu cọ,... sang thị trường này phải chứng minh nguồn gốc hợp pháp và không liên quan đến đất rừng bị suy thoái sau ngày 31/12/2020. Quy định sẽ có hiệu lực vào cuối năm nay, khiến các ngành chức năng cũng như chuyên gia đang khẩn trương hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ những vướng mắc, chuẩn bị hồ sơ truy xuất, thủ tục giải trình.
OVN - Những năm qua, huyện Chư Sê ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển các sản phẩm đặc trưng, nhất là nông sản chủ lực của địa phương thành sản phẩm OCOP.
OVN - Làng nghề đúc đồng truyền thống Ngũ Xã, thuộc phường Trúc Bạch (quận Ba Đình, Hà Nội), được hình thành từ thế kỷ XVII và được coi là một trong "tứ nghệ" tinh hoa bậc nhất của kinh thành Thăng Long xưa. Trải qua hơn 400 năm, dù gặp nhiều biến động lịch sử - xã hội, con cháu làng Ngũ Xã vẫn kiên trì gìn giữ, phát huy nghề tổ và phát triển sản phẩm OCOP từ nghề truyền thống.
OVN - Với mục tiêu khai thác tiềm năng bản địa, nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp và thúc đẩy khởi nghiệp, chương trình "Mỗi xã, phường một sản phẩm" (OCOP) không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo tồn văn hóa và tạo động lực cho các sản phẩm nông sản chủ lực vươn ra thị trường quốc tế.
OVN - Sau khi sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP, các doanh nghiệp Bình Định chủ động tiếp cận đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế, nhằm gia tăng giá trị thương hiệu và nâng cao thu nhập cho người lao động tại địa phương.
