Tỉnh Thanh Hóa: Đặc sản miến dong Hương Ngọc
09:38 | 13/08/2021
OVN - Không dùng hóa chất tẩy trắng, không pha phẩm màu, không chất bảo quản, sản phẩm miến dong Hương Ngọc sản xuất hoàn toàn bằng phương pháp thủ công truyền thống tại xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc nổi tiếng gần xa bởi sợi miến dẻo, dai, thơm ngon không nơi nào sánh bằng.
Theo người dân địa phương, nghề làm miến dong ở xã Ngọc Liên đã có từ rất lâu đời. Miến dong xã Ngọc Liên làm hoàn toàn bằng củ dong riềng. Để chủ động nguồn nguyên liệu sản xuất, người dân trong xã đã phát triển hơn 20 ha trồng dong riềng đỏ.
Củ dong riềng được bà con nông dân xã Ngọc Liên trồng vào tháng 1, tháng 2 hàng năm ở những vùng đất màu mỡ tươi tốt trên những đồi cao - nơi có sương mù bao phủ. Để đến dịp cuối tháng 9, đầu tháng 10 âm lịch hàng năm, cây dong riềng được thu hoạch cũng là thời điểm người dân trong xã bắt tay vào vụ sản xuất miến.
Quá trình làm miến dong tương đối cầu kỳ, củ dong riềng khi đủ độ già sẽ được thu hoạch, rửa sạch đất cát, cắt bỏ rễ và các phần bị hỏng sau đó đưa vào máy nghiền. Hỗn hợp sau khi nghiền sẽ được lọc nhiều lần với nước sạch để loại bỏ chất bẩn cho đến khi nước trong lắng lấy bột. Tinh bột này sẽ được đem đi phơi khô để thu được bột dong giềng nguyên chất nhất. Những mẻ bột dong này sẽ để được cả năm, giúp người làm miến ở xã Ngọc Liên có thể chủ động trong khâu sản xuất miến.
Bột dong riềng sau khi qua sơ chế, ngâm ủ, lọc tạp chất sẽ được đem đi tráng thành bánh. Công đoạn tráng bánh hoàn toàn thủ công nên sợi miến chín đều và đòi hỏi sự khéo léo, tỷ mẩn của người làm nghề. Muốn sợi miến đều, đẹp thì phải tráng mỏng, đều tay, căn lượng bột và thời gian vừa đủ.
Là hộ gia đình đã có thâm niên hơn 20 năm gắn bó với nghề làm miến dong truyền thống, sáng nào, chị Dư Thị Phương, thôn 4, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc cũng ngồi tráng bánh bên bếp lửa.
Chị Dư cho biết: "Làm miến có thể làm quanh năm, nhưng bắt đầu từ tháng 10 trở đi công việc sẽ bận rộn hơn do nhu cầu sử dụng của người dân tăng cao vào dịp cuối năm. Thời điểm 2 tháng giáp Tết, gia đình tôi phải thuê khoảng 5-10 lao động để sản xuất, vận chuyển miến đến các cơ sở tiêu thụ. Mặc dù làm ngày, làm đêm nhưng miến làm ra đến đâu là bán hết đến đó, chưa bao giờ lo ế."
Xã Ngọc Liên có 50 hộ làm miến dong; trong đó, có 20 hộ duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh thường xuyên, quy mô lớn. UBND xã Ngọc Liên đã thành lập Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công để liên kết các hộ trong xã làm miến dong tập trung phát triển, hoàn thiện và nâng cấp sản phẩm miến dong Hương Ngọc bằng việc đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, cải tiến mẫu mã, bao bì, tem nhãn, chú trọng quảng bá sản phẩm và bảo vệ môi trường.
Anh Lê Quang Lịch, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc khẳng định, trước kia, người dân làm miến hoàn toàn thủ công nên năng suất thấp, hiệu quả không cao. Gần đây, người làm miến đã chủ động đầu tư máy móc vào một số công đoạn sản xuất nên năng suất cao hơn nhiều, thu nhập từ nghề làm miến dong vì thế cũng được cải thiện đáng kể.
Mới đây, sản phẩm miến dong Hương Ngọc đã được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Hiện nay, ngoài tiêu thụ nội tỉnh, miến dong Hương Ngọc đã và đang phát triển tại các thị trường tiềm năng như: Hà Nội, Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh… Dự kiến năm 2021, hợp tác xã sẽ bao tiêu 70 tấn miến cho các hộ sản xuất.
Theo những người làm nghề, sở dĩ, miến dong Hương Ngọc được người tiêu dùng tin tưởng vì làm hoàn toàn bằng nguyên liệu tự nhiên là củ dong riềng, không qua bất cứ công đoạn tẩy trắng hay sử dụng phẩm màu. Khi nấu lên sợi miến mềm, trong, thơm, dai, vị ngọt mát, dù có để trong nước hoặc nấu lại thì sợi miến vẫn dai, không bị dính, nát như các loại miến khác. Được làm từ tinh bột, nhưng miến dong Hương Ngọc lại có tính mát, nhiều chất xơ, không chứa chất béo và bổ sung ít calo. Do đó, đây là thực phẩm tuyệt vời cho những ai muốn giảm cân và duy trì cân nặng.
Không chỉ vậy, Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công cũng rất chú trọng hình thức sản phẩm với bao bì nhãn mác đẹp, đầy đủ thông tin về xuất xứ, thành phần dinh dưỡng, tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định với mong muốn tới đây sẽ đưa sản phẩm miến dong Hương Ngọc vào hệ thống các siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Ông Đặng Văn Quang, Phó chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa cho biết, miến dong Hương Ngọc là sản phẩm truyền thống của địa phương, hiện đang dần khẳng định thương hiệu và là một trong những sản phẩm nổi bật của tỉnh Thanh Hóa.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục xây dựng, phát triển mở rộng quy mô và chất lượng để miến Hương Ngọc thực sự trở thành sản phẩm chủ lực trên địa bàn huyện và quanh vùng. Huyện cũng đang phấn đấu đến cuối năm có thêm 3 sản phẩm là mật ong, dưa vàng xã Kiên Thọ, tinh bột sắn xã Ngọc Liên đạt sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
Để đáp ứng thị hiếu của khách hàng cũng như duy trì chất lượng, thương hiệu, thời gian tới, huyện Ngọc Lặc sẽ tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu trồng cây dong riềng; đồng thời, tăng cường liên kết sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước cũng như kiểm soát chặt chẽ đầu vào nhằm quản lý nhãn hiệu miến dong Hương Ngọc ngày càng bền vững. Huyện cũng đang lên kế hoạch khôi phục giống dong riềng đỏ đặc trưng của địa phương để cho ra đời dòng sản phẩm chuyên biệt “Miến dong rừng đỏ” mang sắc thái riêng của huyện miền núi Ngọc Lặc.
Củ dong riềng được bà con nông dân xã Ngọc Liên trồng vào tháng 1, tháng 2 hàng năm ở những vùng đất màu mỡ tươi tốt trên những đồi cao - nơi có sương mù bao phủ. Để đến dịp cuối tháng 9, đầu tháng 10 âm lịch hàng năm, cây dong riềng được thu hoạch cũng là thời điểm người dân trong xã bắt tay vào vụ sản xuất miến.
Quá trình làm miến dong tương đối cầu kỳ, củ dong riềng khi đủ độ già sẽ được thu hoạch, rửa sạch đất cát, cắt bỏ rễ và các phần bị hỏng sau đó đưa vào máy nghiền. Hỗn hợp sau khi nghiền sẽ được lọc nhiều lần với nước sạch để loại bỏ chất bẩn cho đến khi nước trong lắng lấy bột. Tinh bột này sẽ được đem đi phơi khô để thu được bột dong giềng nguyên chất nhất. Những mẻ bột dong này sẽ để được cả năm, giúp người làm miến ở xã Ngọc Liên có thể chủ động trong khâu sản xuất miến.
Bột dong riềng sau khi qua sơ chế, ngâm ủ, lọc tạp chất sẽ được đem đi tráng thành bánh. Công đoạn tráng bánh hoàn toàn thủ công nên sợi miến chín đều và đòi hỏi sự khéo léo, tỷ mẩn của người làm nghề. Muốn sợi miến đều, đẹp thì phải tráng mỏng, đều tay, căn lượng bột và thời gian vừa đủ.
Là hộ gia đình đã có thâm niên hơn 20 năm gắn bó với nghề làm miến dong truyền thống, sáng nào, chị Dư Thị Phương, thôn 4, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc cũng ngồi tráng bánh bên bếp lửa.
Chị Dư cho biết: "Làm miến có thể làm quanh năm, nhưng bắt đầu từ tháng 10 trở đi công việc sẽ bận rộn hơn do nhu cầu sử dụng của người dân tăng cao vào dịp cuối năm. Thời điểm 2 tháng giáp Tết, gia đình tôi phải thuê khoảng 5-10 lao động để sản xuất, vận chuyển miến đến các cơ sở tiêu thụ. Mặc dù làm ngày, làm đêm nhưng miến làm ra đến đâu là bán hết đến đó, chưa bao giờ lo ế."
Xã Ngọc Liên có 50 hộ làm miến dong; trong đó, có 20 hộ duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh thường xuyên, quy mô lớn. UBND xã Ngọc Liên đã thành lập Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công để liên kết các hộ trong xã làm miến dong tập trung phát triển, hoàn thiện và nâng cấp sản phẩm miến dong Hương Ngọc bằng việc đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, cải tiến mẫu mã, bao bì, tem nhãn, chú trọng quảng bá sản phẩm và bảo vệ môi trường.
Anh Lê Quang Lịch, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc khẳng định, trước kia, người dân làm miến hoàn toàn thủ công nên năng suất thấp, hiệu quả không cao. Gần đây, người làm miến đã chủ động đầu tư máy móc vào một số công đoạn sản xuất nên năng suất cao hơn nhiều, thu nhập từ nghề làm miến dong vì thế cũng được cải thiện đáng kể.
Mới đây, sản phẩm miến dong Hương Ngọc đã được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Hiện nay, ngoài tiêu thụ nội tỉnh, miến dong Hương Ngọc đã và đang phát triển tại các thị trường tiềm năng như: Hà Nội, Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh… Dự kiến năm 2021, hợp tác xã sẽ bao tiêu 70 tấn miến cho các hộ sản xuất.
Theo những người làm nghề, sở dĩ, miến dong Hương Ngọc được người tiêu dùng tin tưởng vì làm hoàn toàn bằng nguyên liệu tự nhiên là củ dong riềng, không qua bất cứ công đoạn tẩy trắng hay sử dụng phẩm màu. Khi nấu lên sợi miến mềm, trong, thơm, dai, vị ngọt mát, dù có để trong nước hoặc nấu lại thì sợi miến vẫn dai, không bị dính, nát như các loại miến khác. Được làm từ tinh bột, nhưng miến dong Hương Ngọc lại có tính mát, nhiều chất xơ, không chứa chất béo và bổ sung ít calo. Do đó, đây là thực phẩm tuyệt vời cho những ai muốn giảm cân và duy trì cân nặng.
Không chỉ vậy, Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công cũng rất chú trọng hình thức sản phẩm với bao bì nhãn mác đẹp, đầy đủ thông tin về xuất xứ, thành phần dinh dưỡng, tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định với mong muốn tới đây sẽ đưa sản phẩm miến dong Hương Ngọc vào hệ thống các siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Ông Đặng Văn Quang, Phó chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa cho biết, miến dong Hương Ngọc là sản phẩm truyền thống của địa phương, hiện đang dần khẳng định thương hiệu và là một trong những sản phẩm nổi bật của tỉnh Thanh Hóa.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục xây dựng, phát triển mở rộng quy mô và chất lượng để miến Hương Ngọc thực sự trở thành sản phẩm chủ lực trên địa bàn huyện và quanh vùng. Huyện cũng đang phấn đấu đến cuối năm có thêm 3 sản phẩm là mật ong, dưa vàng xã Kiên Thọ, tinh bột sắn xã Ngọc Liên đạt sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
Để đáp ứng thị hiếu của khách hàng cũng như duy trì chất lượng, thương hiệu, thời gian tới, huyện Ngọc Lặc sẽ tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu trồng cây dong riềng; đồng thời, tăng cường liên kết sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước cũng như kiểm soát chặt chẽ đầu vào nhằm quản lý nhãn hiệu miến dong Hương Ngọc ngày càng bền vững. Huyện cũng đang lên kế hoạch khôi phục giống dong riềng đỏ đặc trưng của địa phương để cho ra đời dòng sản phẩm chuyên biệt “Miến dong rừng đỏ” mang sắc thái riêng của huyện miền núi Ngọc Lặc.
Bài, ảnh: Phùng Giang
Tin mới hơn
OVN - Theo thông báo từ Hiệp hội bình chọn sản phẩm nông nghiệp thế giới tại Pháp, tỉnh Lào Cai có 3 sản phẩm trà chế biến từ nguyên liệu lá cây trà Shan tuyết cổ thụ Hoàng Liên Sơn ở Sa Pa đã đạt giải thưởng trà thế giới, với 2 giải Đồng và 1 giải Ấn tượng.
OVN - On the morning of October 22, many people in Hanoi were excited to learn and experience at the OCOP Quang Ninh product display and introduction area and the restaurant complex to experience OCOP products Caseyai Coffee & Food, 1st floor-CT1 -CT2, Ha Dong Fire Protection Complex Apartment, Phu Luong Ward, Ha Dong, Hanoi.
OVN - Xưởng nhang sạch Quốc Bảo, đặt tại xóm 8, thôn An Xá, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, Hải Dương là một trong những cơ sở sản xuất nhang có truyền thống lâu đời. Được thành lập từ năm 1996, xưởng Quốc Bảo kế thừa và phát triển nghề làm nhang từ gia đình, với mong muốn giữ gìn nét văn hóa và tín ngưỡng dân gian của người Việt.
OVN - Công ty Cổ phần chế biến thực phẩm Thạch An, xã Đông Tiến, huyện Yên Phong (Bắc Ninh) chuyên sản xuất các sản phẩm từ cây thạch đen như: Thạch đen ăn liền, Thạch đen trân châu, Thạch đen topping, Siro Thạch An, Thạch An thực dưỡng, Thạch tiên thảo… Nhiều sản phẩm được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia, giải thưởng hàng Việt Nam chất lượng cao. Năm 2024, có 3 sản phẩm: Thạch đen Thạch An, Thạch đen trân châu, Boonghey - Thạch An được đề nghị phân hạng sản phẩm OCOP.
OVN - Sáng 22-10, nhiều người dân Thủ đô Hà Nội hào hứng tìm hiểu, trải nghiệm tại Khu trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP Quảng Ninh và tổ hợp nhà hàng trải nghiệm sản phẩm OCOP Caseyai Coffee & Food, tầng 1-CT1-CT2, Chung cư PCCC Complex Hà Đông, phường Phú Lương, Hà Đông, Hà Nội.
OVN - Trải qua nhiều năm tháng, nghề nấu rượu mang thương hiệu Quán Đế vẫn được người dân tại xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên gìn giữ và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác với những nét đặc trưng riêng biệt vốn có.
Tin khác
OVN - Implementing the One Commune One Product Program (OCOP), many localities in the province have effectively exploited the potential and advantages of craft villages and typical agricultural products to promote commodity production, gradually raising their position. , product value.
OVN - Implementing the One Commune One Product Program (OCOP), recently, many farmers, cooperatives, and small businesses in Hanoi have exploited this advantage to develop OCOP products. Local raw materials combined with indigenous culture and farming knowledge have been enhancing products and giving them high economic value.
OVN - Sản phẩm nón lá làng Chuông đã được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao, là một trong những sản phẩm tiêu biểu của làng nghề thủ công mỹ nghệ của Hà Nội.
OVN - Kiên Giang đến nay có 269 sản phẩm OCOP (One Commune One Product - Mỗi xã một sản phẩm). Nhiều sản phẩm đã được xuất ngoại và mang về lợi nhuận hấp dẫn cho người dân. Các sản phẩm đa dạng về mẫu mã và chất lượng (6 sản phẩm 5 sao, 36 sản phẩm 4 sao và 227 sản phẩm 3 sao), gồm: gạo, nước mắm truyền thống Phú Quốc, tiêu, sim, mật ong, dừa, khô cá các loại, lạp xưởng cá thu, yến sào…
OVN - Among the specialties of Hai Duong province, green bean cake is the most popular gift. The small, simple cake filled with the flavors of the countryside is always the pride of Hai Duong people. Tourists coming to Hai Duong or passing by also stop by to buy Hai Duong green bean cakes as gifts. Currently in Hai Duong province, there are over 50 green bean cake brands, including the Nhu Y green bean cake brand chosen by many diners.
OVN - Trong hành trình nâng tầm giá trị thảo dược Việt, trà Thảo Việt đã khẳng định vị thế của mình không chỉ trong nước mà còn trên thị trường quốc tế. Với sự kết hợp tinh tế giữa các thảo mộc quý, sản phẩm đã đáp ứng được nhu cầu của đông đảo khách hàng, được người tiêu dùng trong và ngoài nước tin dùng.
OVN - 5 sản phẩm gốm Chu Đậu được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP huyện Nam Sách đề nghị xếp hạng 5 sao.
OVN - Thời gian qua, Thái Bình đã thúc đẩy sản phẩm OCOP bằng cách đẩy mạnh liên kết, qua đó tạo động lực thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa bền vững.
OVN - Làng Cổ Đô (xã Cổ Đô, huyện Ba Vì, Hà Nội) vốn nổi tiếng với nghề dệt lụa, làm bún và nấu rượu từ thời vua Hùng. Nhằm tiếp nối nghề truyền thống của quê hương, đến nay, rượu Cổ Đô đã được xây dựng và phát triển thành các sản phẩm đạt chất lượng OCOP 3 sao.
OVN - Chị Hoàng Thị Nguyệt – Chi hội trưởng Phụ nữ xóm Bắc Liên, xã Nghi Liên, TP Vinh (Nghệ An) được mọi người biết đến không chỉ là người cán bộ hội nhanh nhẹn, nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm cao trong trong công tác phong trào và được chị em tin yêu mà còn là người phụ nữ làm kinh tế giỏi.
OVN - Từ nguồn nguyên liệu có sẵn tại địa phương, chị Võ Thị Thu Hằng (xã Sơn Trà, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh) đã tìm tòi phát triển, đầu tư máy móc để sản xuất thành công các sản phẩm tinh bột nghệ, tinh bột sắn dây có tác dụng tốt cho sức khỏe, được công nhận là sản phẩm đạt chất lượng OCOP 3 sao.
OVN - Nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và khí hậu mát mẻ, trong lành, Núi Cấm không chỉ là điểm du lịch hấp dẫn, mà còn là nơi sản sinh ra nhiều đặc sản độc đáo. Trong đó, măng tre Mạnh Tông là một trong những nguyên liệu không thể thiếu cho bữa ăn mang đậm hương vị đặc trưng của núi rừng An Giang.
OVN - Chị Trần Thị Thanh - chủ thể bộ sản phẩm OCOP 4 sao rau ăn lá An Hòa (thôn Ngọc Động, xã Đa Tốn, huyện Gia Lâm) đạt thành công trong ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất các loại rau an toàn.
OVN - Dù có nhiều giai đoạn thăng trầm, nghề làm tương ở Làng Bợ (xã Thạch Đồng, huyện Thanh Thủy, Phú Thọ) vẫn nức tiếng gần xa nhờ hương vị thơm ngon. Sản phẩm đạt chất lượng OCOP 4 sao vừa góp phần tăng thu nhập cho người dân, đồng thời cũng lưu giữ được hồn cốt của làng quê ven sông Đà.
OVN - Nông sản Việt Nam có nhiều tiềm năng và lợi thế lớn, nhưng hiện nay phần lớn nông sản được xuất thô chứ chưa đi sâu vào chế biến nên giá trị kinh tế còn thấp.
