Tỉnh Thanh Hóa: Đặc sản miến dong Hương Ngọc
09:38 | 13/08/2021
OVN - Không dùng hóa chất tẩy trắng, không pha phẩm màu, không chất bảo quản, sản phẩm miến dong Hương Ngọc sản xuất hoàn toàn bằng phương pháp thủ công truyền thống tại xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc nổi tiếng gần xa bởi sợi miến dẻo, dai, thơm ngon không nơi nào sánh bằng.
Theo người dân địa phương, nghề làm miến dong ở xã Ngọc Liên đã có từ rất lâu đời. Miến dong xã Ngọc Liên làm hoàn toàn bằng củ dong riềng. Để chủ động nguồn nguyên liệu sản xuất, người dân trong xã đã phát triển hơn 20 ha trồng dong riềng đỏ.
Củ dong riềng được bà con nông dân xã Ngọc Liên trồng vào tháng 1, tháng 2 hàng năm ở những vùng đất màu mỡ tươi tốt trên những đồi cao - nơi có sương mù bao phủ. Để đến dịp cuối tháng 9, đầu tháng 10 âm lịch hàng năm, cây dong riềng được thu hoạch cũng là thời điểm người dân trong xã bắt tay vào vụ sản xuất miến.
Quá trình làm miến dong tương đối cầu kỳ, củ dong riềng khi đủ độ già sẽ được thu hoạch, rửa sạch đất cát, cắt bỏ rễ và các phần bị hỏng sau đó đưa vào máy nghiền. Hỗn hợp sau khi nghiền sẽ được lọc nhiều lần với nước sạch để loại bỏ chất bẩn cho đến khi nước trong lắng lấy bột. Tinh bột này sẽ được đem đi phơi khô để thu được bột dong giềng nguyên chất nhất. Những mẻ bột dong này sẽ để được cả năm, giúp người làm miến ở xã Ngọc Liên có thể chủ động trong khâu sản xuất miến.
Bột dong riềng sau khi qua sơ chế, ngâm ủ, lọc tạp chất sẽ được đem đi tráng thành bánh. Công đoạn tráng bánh hoàn toàn thủ công nên sợi miến chín đều và đòi hỏi sự khéo léo, tỷ mẩn của người làm nghề. Muốn sợi miến đều, đẹp thì phải tráng mỏng, đều tay, căn lượng bột và thời gian vừa đủ.
Là hộ gia đình đã có thâm niên hơn 20 năm gắn bó với nghề làm miến dong truyền thống, sáng nào, chị Dư Thị Phương, thôn 4, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc cũng ngồi tráng bánh bên bếp lửa.
Chị Dư cho biết: "Làm miến có thể làm quanh năm, nhưng bắt đầu từ tháng 10 trở đi công việc sẽ bận rộn hơn do nhu cầu sử dụng của người dân tăng cao vào dịp cuối năm. Thời điểm 2 tháng giáp Tết, gia đình tôi phải thuê khoảng 5-10 lao động để sản xuất, vận chuyển miến đến các cơ sở tiêu thụ. Mặc dù làm ngày, làm đêm nhưng miến làm ra đến đâu là bán hết đến đó, chưa bao giờ lo ế."
Xã Ngọc Liên có 50 hộ làm miến dong; trong đó, có 20 hộ duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh thường xuyên, quy mô lớn. UBND xã Ngọc Liên đã thành lập Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công để liên kết các hộ trong xã làm miến dong tập trung phát triển, hoàn thiện và nâng cấp sản phẩm miến dong Hương Ngọc bằng việc đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, cải tiến mẫu mã, bao bì, tem nhãn, chú trọng quảng bá sản phẩm và bảo vệ môi trường.
Anh Lê Quang Lịch, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc khẳng định, trước kia, người dân làm miến hoàn toàn thủ công nên năng suất thấp, hiệu quả không cao. Gần đây, người làm miến đã chủ động đầu tư máy móc vào một số công đoạn sản xuất nên năng suất cao hơn nhiều, thu nhập từ nghề làm miến dong vì thế cũng được cải thiện đáng kể.
Mới đây, sản phẩm miến dong Hương Ngọc đã được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Hiện nay, ngoài tiêu thụ nội tỉnh, miến dong Hương Ngọc đã và đang phát triển tại các thị trường tiềm năng như: Hà Nội, Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh… Dự kiến năm 2021, hợp tác xã sẽ bao tiêu 70 tấn miến cho các hộ sản xuất.
Theo những người làm nghề, sở dĩ, miến dong Hương Ngọc được người tiêu dùng tin tưởng vì làm hoàn toàn bằng nguyên liệu tự nhiên là củ dong riềng, không qua bất cứ công đoạn tẩy trắng hay sử dụng phẩm màu. Khi nấu lên sợi miến mềm, trong, thơm, dai, vị ngọt mát, dù có để trong nước hoặc nấu lại thì sợi miến vẫn dai, không bị dính, nát như các loại miến khác. Được làm từ tinh bột, nhưng miến dong Hương Ngọc lại có tính mát, nhiều chất xơ, không chứa chất béo và bổ sung ít calo. Do đó, đây là thực phẩm tuyệt vời cho những ai muốn giảm cân và duy trì cân nặng.
Không chỉ vậy, Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công cũng rất chú trọng hình thức sản phẩm với bao bì nhãn mác đẹp, đầy đủ thông tin về xuất xứ, thành phần dinh dưỡng, tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định với mong muốn tới đây sẽ đưa sản phẩm miến dong Hương Ngọc vào hệ thống các siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Ông Đặng Văn Quang, Phó chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa cho biết, miến dong Hương Ngọc là sản phẩm truyền thống của địa phương, hiện đang dần khẳng định thương hiệu và là một trong những sản phẩm nổi bật của tỉnh Thanh Hóa.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục xây dựng, phát triển mở rộng quy mô và chất lượng để miến Hương Ngọc thực sự trở thành sản phẩm chủ lực trên địa bàn huyện và quanh vùng. Huyện cũng đang phấn đấu đến cuối năm có thêm 3 sản phẩm là mật ong, dưa vàng xã Kiên Thọ, tinh bột sắn xã Ngọc Liên đạt sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
Để đáp ứng thị hiếu của khách hàng cũng như duy trì chất lượng, thương hiệu, thời gian tới, huyện Ngọc Lặc sẽ tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu trồng cây dong riềng; đồng thời, tăng cường liên kết sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước cũng như kiểm soát chặt chẽ đầu vào nhằm quản lý nhãn hiệu miến dong Hương Ngọc ngày càng bền vững. Huyện cũng đang lên kế hoạch khôi phục giống dong riềng đỏ đặc trưng của địa phương để cho ra đời dòng sản phẩm chuyên biệt “Miến dong rừng đỏ” mang sắc thái riêng của huyện miền núi Ngọc Lặc.
Củ dong riềng được bà con nông dân xã Ngọc Liên trồng vào tháng 1, tháng 2 hàng năm ở những vùng đất màu mỡ tươi tốt trên những đồi cao - nơi có sương mù bao phủ. Để đến dịp cuối tháng 9, đầu tháng 10 âm lịch hàng năm, cây dong riềng được thu hoạch cũng là thời điểm người dân trong xã bắt tay vào vụ sản xuất miến.
Quá trình làm miến dong tương đối cầu kỳ, củ dong riềng khi đủ độ già sẽ được thu hoạch, rửa sạch đất cát, cắt bỏ rễ và các phần bị hỏng sau đó đưa vào máy nghiền. Hỗn hợp sau khi nghiền sẽ được lọc nhiều lần với nước sạch để loại bỏ chất bẩn cho đến khi nước trong lắng lấy bột. Tinh bột này sẽ được đem đi phơi khô để thu được bột dong giềng nguyên chất nhất. Những mẻ bột dong này sẽ để được cả năm, giúp người làm miến ở xã Ngọc Liên có thể chủ động trong khâu sản xuất miến.
Bột dong riềng sau khi qua sơ chế, ngâm ủ, lọc tạp chất sẽ được đem đi tráng thành bánh. Công đoạn tráng bánh hoàn toàn thủ công nên sợi miến chín đều và đòi hỏi sự khéo léo, tỷ mẩn của người làm nghề. Muốn sợi miến đều, đẹp thì phải tráng mỏng, đều tay, căn lượng bột và thời gian vừa đủ.
Là hộ gia đình đã có thâm niên hơn 20 năm gắn bó với nghề làm miến dong truyền thống, sáng nào, chị Dư Thị Phương, thôn 4, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc cũng ngồi tráng bánh bên bếp lửa.
Chị Dư cho biết: "Làm miến có thể làm quanh năm, nhưng bắt đầu từ tháng 10 trở đi công việc sẽ bận rộn hơn do nhu cầu sử dụng của người dân tăng cao vào dịp cuối năm. Thời điểm 2 tháng giáp Tết, gia đình tôi phải thuê khoảng 5-10 lao động để sản xuất, vận chuyển miến đến các cơ sở tiêu thụ. Mặc dù làm ngày, làm đêm nhưng miến làm ra đến đâu là bán hết đến đó, chưa bao giờ lo ế."
Xã Ngọc Liên có 50 hộ làm miến dong; trong đó, có 20 hộ duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh thường xuyên, quy mô lớn. UBND xã Ngọc Liên đã thành lập Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công để liên kết các hộ trong xã làm miến dong tập trung phát triển, hoàn thiện và nâng cấp sản phẩm miến dong Hương Ngọc bằng việc đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, cải tiến mẫu mã, bao bì, tem nhãn, chú trọng quảng bá sản phẩm và bảo vệ môi trường.
Anh Lê Quang Lịch, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công, xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc khẳng định, trước kia, người dân làm miến hoàn toàn thủ công nên năng suất thấp, hiệu quả không cao. Gần đây, người làm miến đã chủ động đầu tư máy móc vào một số công đoạn sản xuất nên năng suất cao hơn nhiều, thu nhập từ nghề làm miến dong vì thế cũng được cải thiện đáng kể.
Mới đây, sản phẩm miến dong Hương Ngọc đã được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Hiện nay, ngoài tiêu thụ nội tỉnh, miến dong Hương Ngọc đã và đang phát triển tại các thị trường tiềm năng như: Hà Nội, Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh… Dự kiến năm 2021, hợp tác xã sẽ bao tiêu 70 tấn miến cho các hộ sản xuất.
Theo những người làm nghề, sở dĩ, miến dong Hương Ngọc được người tiêu dùng tin tưởng vì làm hoàn toàn bằng nguyên liệu tự nhiên là củ dong riềng, không qua bất cứ công đoạn tẩy trắng hay sử dụng phẩm màu. Khi nấu lên sợi miến mềm, trong, thơm, dai, vị ngọt mát, dù có để trong nước hoặc nấu lại thì sợi miến vẫn dai, không bị dính, nát như các loại miến khác. Được làm từ tinh bột, nhưng miến dong Hương Ngọc lại có tính mát, nhiều chất xơ, không chứa chất béo và bổ sung ít calo. Do đó, đây là thực phẩm tuyệt vời cho những ai muốn giảm cân và duy trì cân nặng.
Không chỉ vậy, Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ thương mại Thành Công cũng rất chú trọng hình thức sản phẩm với bao bì nhãn mác đẹp, đầy đủ thông tin về xuất xứ, thành phần dinh dưỡng, tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định với mong muốn tới đây sẽ đưa sản phẩm miến dong Hương Ngọc vào hệ thống các siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Ông Đặng Văn Quang, Phó chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa cho biết, miến dong Hương Ngọc là sản phẩm truyền thống của địa phương, hiện đang dần khẳng định thương hiệu và là một trong những sản phẩm nổi bật của tỉnh Thanh Hóa.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục xây dựng, phát triển mở rộng quy mô và chất lượng để miến Hương Ngọc thực sự trở thành sản phẩm chủ lực trên địa bàn huyện và quanh vùng. Huyện cũng đang phấn đấu đến cuối năm có thêm 3 sản phẩm là mật ong, dưa vàng xã Kiên Thọ, tinh bột sắn xã Ngọc Liên đạt sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
Để đáp ứng thị hiếu của khách hàng cũng như duy trì chất lượng, thương hiệu, thời gian tới, huyện Ngọc Lặc sẽ tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu trồng cây dong riềng; đồng thời, tăng cường liên kết sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước cũng như kiểm soát chặt chẽ đầu vào nhằm quản lý nhãn hiệu miến dong Hương Ngọc ngày càng bền vững. Huyện cũng đang lên kế hoạch khôi phục giống dong riềng đỏ đặc trưng của địa phương để cho ra đời dòng sản phẩm chuyên biệt “Miến dong rừng đỏ” mang sắc thái riêng của huyện miền núi Ngọc Lặc.
Bài, ảnh: Phùng Giang
Tin mới hơn
OVN - By 2025, Moc Chau town (Son La province) strives for each commune to have at least 1 OCOP product; Organize production associated with the development of typical raw material areas; develop OCOP products according to the value chain...
OVN - Năm 2021, sản phẩm “gạo nếp Bắc Nghĩa Bình” được công nhận đạt sản phẩm OCOP hạng 4 sao cấp tỉnh. Đối với mỗi người dân đất thành Nam, các sản phẩm nông sản địa phương không chỉ là sản phẩm hàng hoá đơn thuần mà còn gắn với những ký ức thân thương của mỗi người .
OVN - Những ngày này, nông dân Nghệ An lại hối hả ra đồng thu hoạch củ hành tăm - sản phẩm OCOP 3 sao để bán cho thương lái…
OVN - Phát triển sản phẩm OCOP ( mỗi xã một sản phẩm) là tiêu chí bắt buộc trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu. Do vậy, thời gian tới, huyện Thanh Oai, Hà Nội tiếp tục huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò của lãnh đạo cấp xã trong thực hiện Chương trình OCOP.
OVN - Cầm trên tay những bình thủy tinh trong veo, bên trong là những bông hoa rực rỡ, sống động, có thể trưng bày từ 10 - 20 năm, không ít người đã phải thán phục sự sáng tạo của những người trẻ ở huyện Mê Linh (Hà Nội).
OVN - Lạp xưởng Bảo Châu là loại lạp xưởng có chất lượng cao và hương vị thơm ngon đặc trưng từ vùng đất Quy Nhơn, Bình Định đầy nắng gió. Điều đặc biệt, đây là sản phẩm của một gia đình có truyền thống 3 đời làm nghề sản xuất lạp xưởng từ những năm 1980 với những kinh nghiệm quý báu được kế thừa và phát huy qua nhiều năm tháng.
Tin khác
OVN - Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ, các cơ sở OCOP tại Hà Tĩnh đã nhanh chóng bắt tay vào sản xuất cung ứng hàng hóa cho thị trường với khí thế lao động khẩn trương và quyết tâm thực hiện mục tiêu kinh doanh năm 2025.
OVN - Người đàn ông dân tộc bản địa Liêng Jrang Ha Hoang, sinh năm 1981 đã xây dựng và phát triển các dòng sản phẩm cà phê nhãn hiệu Chư Mui sơ chế, chế biến bởi nguồn nguyên liệu kết tinh dưỡng chất từ đất lành của thôn Đạ Nghịt, xã Lát, huyện Lạc Dương. Mục tiêu trong năm 2025, cà phê Chư Mui tiếp tục bổ sung nhiều tiêu chí nâng cấp xếp hạng OCOP 3 sao lên 4 sao.
OVN - Phát huy lợi thế của địa phương có nghề đánh bắt hải sản, chị Lê Thị Liễu, ở phường Hải Hòa, thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã thành lập công ty, mở rộng phát triển nghề chế biến hải sản. Hiện nay, doanh nghiệp do chị làm chủ đang có 4 sản phẩm OCOP và tạo việc làm thường xuyên cho 50 lao động trên địa bàn.
OVN - In 2024, the “One Commune One Product” (OCOP) Program was implemented synchronously and widely in all localities across the province; at the same time, integrated into the implementation of the National Target Program on New Rural Construction (NTM) for the period 2021 - 2025 with many outstanding activities and results.
OVN - Năm 2024, Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã được triển khai đồng bộ, rộng khắp ở tất cả các địa phương trên toàn tỉnh; đồng thời, lồng ghép trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025 với nhiều hoạt động và kết quả nổi bật.
OVN - Sản phẩm muối rằng rây là một trong những sản phẩm OCOP tiêu biểu đạt 3 sao của huyện miền núi Bắc Trà My, vừa được công nhận.
OVN - Nhằm gia tăng giá trị, nâng cao chất lượng, khẳng định chỗ đứng, các cơ sở sản xuất sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã tích cực chuyển đổi số. Trong đó đổi mới, sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất; từ đó, gặt hái được nhiều thành công, mở rộng thị trường tiêu thụ, từng bước hướng tới xuất khẩu.
OVN - Chẳng còn xa lạ khi những cái tên đặc sản của các địa phương như: chè Suối Giàng, gạo Séng cù Mường Lò, bưởi Đại Minh, quế Văn Yên, gạo nếp Tan Tú Lệ, miến đao Giới Phiên, khoai sọ Trạm Tấu, mật ong rừng Mù Cang Chải, măng tre Bát Độ Trấn Yên, cá sấy hồ Thác Bà... đã làm nên thương hiệu của nông sản Yên Bái trên các sàn giao dịch thương mại điện tử trong nước bằng chất lượng và uy tín của sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao.
OVN - Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Hà Chi có trụ sở tại 77, đường trương đăng quế, Phường Tân Lợi, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Đây là khu vực có tiềm năng phát triển nông nghiệp lớn, với đất đai màu mỡ và điều kiện khí hậu thuận lợi cho các loại cây trồng đặc sản.
OVN - Huyện Ðầm Dơi là một trong những địa phương có tiềm năng về nuôi thuỷ sản, đặc biệt là các mặt hàng tôm, cua, ba khía... Với nguồn nguyên liệu dồi dào, nhiều cơ sở sản xuất đã phát huy thế mạnh sẵn có ở địa phương để chế biến thành những mặt hàng đạt chuẩn OCOP, góp phần nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm.
OVN - Không dừng lại ở đó, tỉnh cũng vừa công nhận thêm 6 sản phẩm OCOP 4 sao, càng cho thấy sự rõ nét về việc đầu tư nghiêm túc và chiến lược phát triển bền vững các sản phẩm của tỉnh. Những đặc sản địa phương không chỉ mang đậm dấu ấn vùng đất Tây Ninh mà còn sẵn sàng chinh phục thị trường rộng lớn, mở ra cơ hội xuất khẩu và nâng cao giá trị kinh tế cho địa phương.
OVN - Dam Doi district is one of the localities with potential for aquaculture, especially shrimp, crab, crab, etc. With abundant raw material resources, many production facilities have promoted their existing local strengths to process products that meet OCOP standards, contributing to improving the product value chain.
OVN - Ngay sau kỳ nghỉ Tết, các cơ sở OCOP tại Hà Tĩnh đã nhanh chóng bắt tay vào sản xuất với khí thế lao động khẩn trương và quyết tâm chinh phục những thành công mới.
OVN - Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tiếp tục ghi nhận nhiều kết quả nổi bật, khẳng định vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị sản phẩm địa phương. Trong năm 2025, tỉnh Bình Thuận định hướng phát triển sản phẩm OCOP theo hướng chuyên sâu, tập trung mở rộng các sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm chế biến từ thanh long và hải sản.
OVN - Hai sản phẩm thạch nha đam và thạch dừa của GC Food Group không chỉ chinh phục 22 thị trường quốc tế mà còn ghi dấu với hàng loạt giải thưởng danh giá.
