Đặc sản mận Tam hoa: Loại cây làm giàu trên vùng cao Bắc Hà
10:43 | 23/06/2022
VN – Huyện vùng cao Bắc Hà (Lào Cai) không chỉ nổi tiếng với phong cảnh thiên nhiên hùng vỹ tươi đẹp, nơi đây còn là địa chỉ của nhiều đặc sản nổi tiếng như thắng cố, phở chua, xôi ngũ sắc, bánh chưng đen… và đặc biệt là đặc sản mận Tam hoa với hương vị thơm ngon
Cây mận Tam hoa - cây trồng chủ lực tại Bắc Hà
Theo ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Bắc Hà, giống mận Tam hoa Bắc Hà có nguồn gốc xa xưa từ thời nhà Đường bên Trung Quốc với tên gọi Shanhua (thường mỗi chùm hoa có ba bông). Cây mận Tam hoa được trồng nhiều tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), sau được di thực về huyện Hoành Bồ (Quảng Ninh) và được lên trồng khảo nghiệm tại Trại Rau quả Bắc Hà năm 1972 bằng phương pháp ghép mắt.
Mùa mận Tam hoa nở rộ trên cao nguyên Bắc Hà (Ảnh: TL)
Từ 50 cây ghép ban đầu, qua 6 năm cây mận Tam hoa sinh trưởng, phát triển tốt, thích ứng với điều kiện khí hậu đặc trưng ôn đới, đất đai ở khu vực trung tâm huyện lỵ Bắc Hà, cho năng suất cao, quả to, mẫu mã đẹp, ăn giòn, ngọt pha lẫn vị chua mát... Năm 1978, trại rau quả mở rộng diện tích khảo nghiệm lên 0,7 ha, đồng thời xây dựng vườn giống có diện tích 2,2 ha.
Tới năm 1985, mận Tam hoa được đưa vào trồng đại trà ở thị trấn Bắc Hà và các xã: Na Hối, Tà Chải, Bản Phố, Thải Giàng Phố,
Lầu Thí Ngài... Từ năm 1993 - 1998, người trồng mận Tam hoa liên tiếp được mùa, được giá nên diện tích trồng không ngừng được mở rộng. Khi ấy, toàn huyện đã có khoảng 2.700ha mận, năng suất đạt 8-12 tấn/ha, sản lượng quả tươi hàng năm từ 20.000-32.000 tấn.
Niềm vui mùa thu hoạch mận ở Bắc Hà, Lào Cai. (Ảnh: TL)
Người tiêu dùng quen thuộc với tên gọi mận Tam hoa bởi chất lượng quả ngon, ngọt, to đều, đẹp mắt. Giống mận này đem lại năng suất cao cho người trồng khẳng định là loại cây ăn quả số một trên địa bàn huyện, là cây chủ lực xóa đói, giảm nghèo, làm giàu cho nông dân vùng cao Bắc Hà.
Từ thành công của mận Tam hoa trồng tại Bắc Hà, cuối những năm 1980 đến đầu những năm 1990 mận Tam hoa đã được các tỉnh khu vực phía Bắc quan tâm nhân rộng và trồng thành công tại Kỳ Sơn (Nghệ An) và đặc biệt là Mộc Châu (Sơn La).
Cây mận Tam hoa cổ thụ của gia đình ông Vàng Văn Phúc tại Bắc Hà
Bắc Hà nâng tầm giá trị mận Tam hoa
Cũng theo ông Nguyễn Xuân Giang, mặc dù được thiên nhiên ưu đãi, nhưng đã trải qua gần nửa thế kỷ khai thác nên những ưu điểm vốn có của cây mận Tam hoa ở Bắc Hà giảm dần ưu thế do biến đổi khí hậu, đô thị hoá, điều kiện canh tác.Đặc biệt, những năm 2000 cây mận Tam hoa ít được quan tâm chăm sóc, dẫn đến năng suất, sản lượng quả giảm. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất dịch vụ kỹ thuật, hỗ trợ sản xuất, công nghệ bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm còn yếu; việc áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào thâm canh còn hạn chế, do trình độ dân trí thấp và điều kiện kinh tế khó khăn. Chính vì vậy, từ năm 1999 - 2008, mận Tam hoa bấp bênh, năm vừa mất mùa vừa mất giá, năm được mùa, mất giá và ngược lại.
Năm nay, mận Tam hoa ở huyện Bắc Hà ước đạt hơn 3.500 tấn (Ảnh: TL)
Trước thực trạng đó, huyện Bắc Hà đã quan tâm tìm đầu ra cho cây mận Tam hoa, từ việc trợ cước, trợ giá, chế biến xi-rô mận, rượu mận, mứt mận... nhưng đều không ổn. Nhiều gia đình đã chặt bớt những cây mận già cỗi, trồng thay thế bằng cây đào Pháp và một số cây trồng khác. Đến năm 2008, toàn huyện còn khoảng 700 ha mận Tam hoa. Trong khi chưa tìm được các giống cây ăn quả khác có thể thay thế cây mận Tam hoa, huyện Bắc Hà quyết tâm vào cuộc và cụ thể hóa bằng việc xây dựng và triển khai có hiệu quả Dự án cải tạo mận Tam hoa Bắc Hà, giai đoạn 2008-2010.
Theo ông Giang, Dự án cải tạo mận Tam hoa gồm 2 phần, từ năm 2008 chủ yếu trồng mới giống mận gốc, thuần chủng thay thế cây mận già cỗi, thoái hóa giống; từ năm 2009 trở đi, tiến hành dự án cải tạo mận bằng phương pháp đốn tỉa, tạo tán. Tham gia dự án này có 101 hộ dân trồng mận ở thị trấn Bắc Hà, xã Tà Chải, Na Hối.
Cho đến nay toàn huyện Bắc Hà có 350 ha mận Tam hoa, sản lượng trung bình trên 3.000 tấn mỗi năm. Mận trồng chủ yếu tại những xã có độ cao trung bình từ 900-950m so với mực nước biển gồm xã Tà Chải, Thị Trấn, Na Hối, Bản Phố, Thải Giàng Phố… Đáng chú ý, mùa mận Tam Hoa ở huyện Bắc Hà năm nay cho ra chất lượng cao, quả to và sai. Tuy quá trình đô thị hóa đã làm giảm diện tích cây trồng, nhưng sản lượng ước đạt hơn 3.500 tấn, nhỉnh hơn so năm 2021, mẫu mã quả mận cũng đẹp hơn.
Đại diện phòng NN-PTNT huyện Bắc Hà nhấn mạnh: “Để thúc đẩy sự phát triển mận Tam hoa - cây trồng chủ lực trên địa bàn, giúp người dân phát triển kinh tế, địa phương vẫn giữ vững và thực hiện chủ trương của nhà nước, bằng cách hỗ trợ giống cây, phân bón để bà con mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng nông sản, góp phần nâng tầm thương hiệu đặc sản mận Tam hoa”.
Bài, ảnh TH: Minh Khuê
Tin mới hơn
OVN - Làng Găng (nay gọi là HTX mật mía làng Găng) thuộc xã Nghĩa Hưng, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An, là làng nghề truyền thống làm mật mía từ lâu đời. Mật mía ở đây có hương vị thơm ngon, sánh dẻo, màu cánh cam tự nhiên nên được rất nhiều người “sành ẩm thực” ưa chuộng.
OVN - Công ty CP Ong mật Việt Ý ở phường Cộng Hòa (Chí Linh) là một trong những doanh nghiệp đầu tiên tìm cách khai thác các sản phẩm từ ong mật tự nhiên. Công ty CP Ong mật Việt Ý có 5 sản phẩm OCOP 3 sao, là đơn vị sở hữu nhiều sản phẩm OCOP nhất tại TP Chí Linh.
OVN - Đối với chủ thể OCOP tham gia các đoàn xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP ra nước ngoài cần được lựa chọn đảm bảo đúng đối tượng, sản phẩm phù hợp với thị trường, mục đích chuyến đi và cần có sự luân phiên để nhiều chủ thể được tham gia…
OVN - Từng bị lãng quên trong nhiều năm, cây tiêu bản địa ở xã Bình Quế, huyện Thăng Bình (tỉnh Quảng Nam) đang được phục hồi và phát triển theo hướng hàng hóa, gắn với mục tiêu nâng cao thu nhập từ kinh tế vườn. Từ mô hình nhỏ lẻ trong dân, đến nay tiêu Bình Quế đã có vùng nguyên liệu tập trung, có tổ chức thu mua, có thương hiệu bước đầu và được công nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
OVN - Trải qua hơn 20 năm miệt mài theo đuổi đam mê chế tác đồ gỗ mỹ nghệ, anh Nguyễn Thanh Trí (ngụ ấp Tân Thới, xã Tân Phú) đã thành lập cơ sở Đồ gỗ Anh Khôi, nơi sản xuất ra những sản phẩm mỹ nghệ từ gỗ mang đậm dấu ấn sáng tạo. Trong số đó, hai sản phẩm “Tranh chữ gỗ thư pháp” và “Lục bình gỗ tự nhiên” đã được công nhận sản phẩm OCOP hạng 3 sao là minh chứng cho sự nỗ lực và thành công của anh.
OVN - Dám nghĩ, dám làm, phát huy tinh thần xung kích của tuổi trẻ, Đào Thái Sơn đã mạnh dạn thay đổi suy nghĩ, cách làm, mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nấm tại trang trại của gia đình. Nấm sò của trang trại đã trở thành sản phẩm OCOP 3 sao, có thương hiệu, được thị trường đón nhận.
Tin khác
OVN - Mật ong bản Dao sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao của Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp bản Dao Thống Nhất (TP Hòa Bình, tỉnh Hoà Bình) được bày bán tại các địa điểm, quầy hàng trưng bày sản phẩm OCOP trên địa bàn thành phố Hòa Bình với mẫu mã, hình thức đẹp mắt...
OVN - Hội đồng đánh giá và phân hạng sản phẩm OCOP cấp Trung ương vừa công nhận thêm 28 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 5 sao cấp Quốc gia. Trong đó, nhóm thực phẩm chiếm đa số với 21 sản phẩm, tiếp đến là nhóm dược liệu 2 sản phẩm, du lịch 2 sản phẩm, đồ uống 2 sản phẩm và thủ công mỹ nghệ 1 sản phẩm. Hậu Giang tự hào có 3 sản phẩm xuất sắc đạt danh hiệu này.
OVN - Thác Dải Yếm, phường Mường Sang, thị xã Mộc Châu (tỉnh Sơn La), tiếng Thái gọi là “Sai Peng” nghĩa là “sợi yêu”. Còn suối nơi dòng thác chảy xuống được gọi là suối Hò Hẹn. Thác nước đổ trắng xóa, tạo nên khung cảnh vừa hùng vĩ, vừa nên thơ, bình yên, thư thái. Với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp gắn với câu chuyện tình yêu lãng mạn của đôi nam nữ.
OVN - Trong những năm qua, việc triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) trên địa bàn huyện Than Uyên (tỉnh Lai Châu) đã khơi dậy tiềm năng, lợi thế của nông sản địa phương, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân; thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển.
OVN - Ẩn mình giữa những ngọn đồi trung du xanh ngát của huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, sâm nam núi Dành đang dần khẳng định vị thế của mình, không chỉ là cây dược liệu quý mà còn là biểu tượng cho sự phát triển bền vững của địa phương. Với giá trị dược liệu quý giá, gắn với lịch sử, văn hóa lâu đời, cùng triển vọng kinh tế vượt bậc, sâm nam núi Dành xứng đáng được gọi là “vàng xanh” của đất Bắc Giang.
OVN - Khi xuân về, giữa bao món ngon “cao lương mỹ vị”, dưa kiệu Hòa Nhơn – món ăn giản dị nhưng đầy thi vị – vẫn luôn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng người dân quê. Không cầu kỳ, không phô trương, những củ kiệu muối chua giòn tan hòa quyện với chút ngọt thanh của giấm đường và cay nồng đặc trưng đã tạo nên một hương vị khó quên. Đây không chỉ là món ăn, mà còn là ký ức, là tình yêu quê hương đậm sâu trong tâm trí mỗi người con xa xứ.
OVN - Thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), nhiều địa phương trong tỉnh Bình Phước đã khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế từ các sản phẩm nông sản đặc trưng nhằm thúc đẩy sản xuất hàng hóa, đột phá tiềm năng nông thôn, từng bước nâng vị thế, giá trị của sản phẩm được công nhận.
OVN - Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, đến nay, huyện Đan Phượng đã có 100 sản phẩm tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được UBND thành phố Hà Nội công nhận.
OVN - Bao năm qua cây lạc là cây quan trọng ở vùng đất Diễn Châu, Nghệ An. Mùa xuân đi qua đây cánh đồng lạc phủ trắng ni lông với muôn triệu mầm lạc vươn đón nắng. Nhà nhà trồng lạc, tới mùa gọi nhau mua bán lạc.
OVN - Nhận thấy tiềm năng dược liệu của Bắc Kạn, Công ty Cổ phần Công nghệ dược liệu Bắc Hà đã đầu tư nghiên cứu, chiết xuất hoạt chất quý từ cây dược liệu, đưa 3 sản phẩm đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia.
OVN - Nhắc đến nước mắm Phan Thiết nói riêng và Bình Thuận nói chung, không chỉ những người trong nước mà cả nước ngoài đều tấm tắc khen hương vị đặc biệt thơm ngon, đậm đà khi đã một lần dùng thử. Có lẽ nhờ bí quyết ủ chượp và chiều dài lịch sử hơn 300 năm, đã kết tinh nên thương hiệu nước mắm Phan Thiết.
OVN - Mang trọn hương vị cà-phê Arabica đặc trưng của núi rừng với nồng nàn hương hoa quả, thảo mộc, vị chua thanh xen lẫn với vị đắng nhẹ, cùng chút ngọt ngào hậu vị kéo dài êm ái, cà-phê Bích Thao đã trở thành sản phẩm đầu tiên của tỉnh Sơn La được chứng nhận OCOP 5 sao quốc gia. Với quy trình sản xuất sạch, cà-phê Bích Thao có thể đáp ứng mọi nhu cầu riêng, từ mùi vị đến tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu. Đặc biệt, sản phẩm là thành quả từ chính bàn tay, khối óc và ước mơ của một Hợp tác xã (HTX) nhỏ bé ở vùng đất nơi dẻo cao Tây Bắc này.
OVN - Tại đêm chung kết cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Trái đất 2024, chị Nguyễn Thị Thúy Hằng, số báo danh 099 đến từ Hải Dương đã xuất sắc giành ngôi vị Á hậu 2. Thành tích này không chỉ là sự công nhận vẻ đẹp hình thể mà còn là tôn vinh tài năng và bản lĩnh của một nữ doanh nhân hiện đại.
OVN - Hợp tác xã (HTX) Hoàng Nam Phát, thành lập vào tháng 3 năm 2019, đã và đang trở thành một điển hình tiên tiến trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp chất lượng cao tại Việt Nam. Dưới sự dẫn dắt của ông Hồ Việt Hoàn – Giám đốc HTX – đơn vị không chỉ phát triển mạnh mẽ tại địa phương mà còn mở rộng quy mô và khẳng định tên tuổi trên thị trường quốc tế.
OVN - Trong hơn một thập kỷ hoạt động và phát triển, Công ty TNHH Một Thành Viên Phương Khiêm đã khẳng định được vị thế trong lĩnh vực sản xuất đồ uống truyền thống. Từ những sản phẩm đầu tiên mang đậm hồn quê, đến các dòng rượu cao cấp đạt chuẩn OCOP, công ty đã và đang tiếp tục đóng góp không nhỏ vào việc bảo tồn và phát triển giá trị nông sản Việt.
